با نگاهی به وضعیت سالمندی در جهان ، خواهیم دید که جهان در حال پیر شدن است . بررسی آمار جمعیت جهان نشان می دهد که در سال 2000 حدود 20% از جمعیت اروپا که پیرترین قاره جهان است ، سالمند بوده اند و در سال 2002 اروپا و ژاپن مناطقی بودند که بیش از 13 درصد از کل جمعیت آنها زا سالمندان بالای 60 سال تشکیل می دادند. در سال 2003 مناطق بیشتری از جهان با همین وضعیت روبرو خواهند بود . بررسی آماری نشان میدهد که در سال 2050 ، 37 درصد از جمعیت اروپا از سالمندان تشکیل خواهد شد . در کشورهای درحال توسعه ، جمعیت سالمندان که درسال 2000 با رقمی حدود 600 میلیون نفر از 10 درصد کل جمعیت جهان را شامل می شد ، درسال های 2025 و 2050 به ترتیب بالغ بر 2/1 و 2 بیلیون نفر ، یعنی 21% از مجموع جمعیت انسانی خواهد بود . در کشورهای در حال توسعه مسائل و مشکلات دیگری نیز بر مسئله سالمندی تاثیر گذاشته اند که در زیر به برخی از آنها اشاره می کنیم .

1. نرخ بالاتر رشد جمعیت به معنی جمعیت بیشتر سالمنددر آینده خواهد بود .

2. این کشورها هنوز با مشکلات ناشی از توسعه دست به گریبان هستند و به برسی مسائل مرتبط با پیر شدن جمعیت نمی اندیشند . در نتیجه برای آینده پیش بینی های لازم بعمل نیاورده به طور ناگهانی با پدیده سالمندی جمعیت دشواریهای آن روبروخواهند شد .

3. در کشورهای درحال توسعه سرعت سالخوردگی جمعیت بیشتر است و در مقایسه با کشورهای توسعه یافته ، مدت زمان کمتری طول می کشد تا جمعیت سالمندان دو برابر شود . بنابراین کشورها آمادگی کامل برای رویایی با این وضعیت را نخواهند داشت و این مسئله بعنوان تغییری در نظام اجتماعی ، در آینده مشکلات بسیاری برای آنان بوجود خواهد آورد .

4. بر خلاف کشورهای توسعه یافته ، در این کشورها درصد بالایی از سالمندان در مناطق روستایی زندگی

می کنند . گفته می شود تا سال 2025 ، 82 درصد از سالمندان کشور های توسعه یافته در شهرها زندگی خواهند کرد. حال آن که این رقم برای کشورهای در حال توسعه 50 درصد خواهد بود .

5 در کشورهای درحال توسعه معمولاً سالمندان در خانواده های گسترده ، که چند نسل را در بر می گیرد زندگی می کنند و تعداد سالمندانی که تنها به سر می برند نسبت به کشورهای پیشرفته کمتر است .

6 . از آنجا که در کشورهای درحال توسعه نظام های حمایت اجتماعی آنقدر وسیع نیستند تا همه سالمندان را پوشش دهند ، خانواده مهمترین پشتوانه و بهترین منبع حمایت مالی و اجتماعی و معنوی برای سالمندان محسوب می شود.

با توجه به تفاوتهای مذکور در بالا ، کشور ما نمی تواند در رسیدگی به مسائل سالمندان و پیر شدن جمعیت از کشورهای توسعه یافته تقلید کرده ، بر اساس شیوه های آنان برنامه ریزی کند و سیاست ها و برنامه ریزی های متفاوتی را طلب می کند .

از برنامه ریزی های اساسی در کشور ما به کار بردن تمهیدات لازم برای فراهم ساختن بستر اجتماعی مناسب توسط حکومت ، آموزش وبکار بستن شیوه زندگی سالم از بدوحیات در قالب مراقبتهای کودکان ، دوران بارداری ، زایمان ایمن ، توصیه های ورزشی مناسب و ارایه الگوهای تغذیه ای صحیح، خدمات توانبخشی و مراقبت های طولانی مدت سالمندی با توجه به الگوی مزمن بیماریها در دوران سالمندی است . خدمات بیمارستانی و تخصصی و مراقبت از سالمندان بیمار در منزل ، بهبود کیفیت ارایه خدمت بهداشتی درمانی به سالمندان از طریق پیشگیری اولیه ، ساماندهی وضعیت درمان در کلینیکهای سرپایی و بخش بستری مخصوص سالمندان انجام پ‍ژوهش در جهت شناسایی اولویت های بهداشت و سلامت سالمندان از اهمیت ویژه ای برخوردار است . برنامه بهداشت سالمندان یکی از برنامه های گروه تخصصی بهداشت خانواده است که تحت عنوان مراقبتهای ادغام یافته سلامت سالمندان برای بررسی و اقدام در راه رفع نیازهای اساسی سلامتی سالمندان به دنبال یافتن راهی برای تشخیص زودرس بیماریهاا ست و همچنین برنامه ریزیهای لازم جهت آموزش شیوه زندگی سالم به سالمندان در برنامه بهبود شیوه زندگی در دوران سالمندی دیگر برنامه سالمندان است که در این واحد جهت بخش تحت پوشش برنامه ریزی می گردد . این برنامه بر آموزش  استاندارد سالمندان در زمینه شیوه زندگی تمرکز دارد و بعد از طی چند سال با تجربیات حاصل از اجرای برنامه در سطح کشوروزارت بهداشت با توجه به مشکلات اولای سالمندان کشور مبحث تغذیه را برای آموزش به سالمندان انتخاب کرده است. اعتقاد بر این است که با تغذیه درست سالمندان می تواننند از بروز بسیاری ازبیماریهای مزمن  نظیر دیابت،فشار خون جلوگیری کنند .حتی درمراقبت از مفاصل و استخوان حفظ توده بدنی مناسب از اولویت برخوردار است.

شرح وظایف  کارشناس برنامه سالمندان:

1.      تهیه برنامه جامع عملیاتی سالیانه مناسب با اهداف برنامه و شرایط و مشکلات موجود

2.      پیگیری ، هماهنگی و اجرای برنامه های آموزشی مرتبط با برنامه سلامت سالمندان و شیوه زندگی سالم جهت کلیه پرسنل بهداشتی – درمانی و اقشار مختلف جامعه

3.      نظارت ، پایش و ارزشیابی نحوه اجرای برنامه در سطح شهرستان

4.      جمع آوری ، ثبت و تجزیه و تحلیل اطلاعات ، آمار و شاخص های مرتبط با برنامه

5.      هماهنگی و همکاری با سایر واحدهای درون بخشی ( واحد بیماریهای غیر واگیر و آموزش سلامت و رابطین بهداشتی ) وسازمانها و ادارات برون بخشی ( مثل بهزیستی ، کمیته امداد ، نهضت سواد آموزی ، شهرداری و 000 ) درجهت پیشبرد اهداف برنامه سلامت سالمندان و آموزش شیوه زندگی سالم در دوران سالمندی

6.       هماهنگی لازم جهت تشکیل کمیته سلامت سالمندان و پیگیری مصوبات آن

7.      هماهنگی درخصوص تهیه ، چاپ و تکثیر و توزیع جزوات ، کتابچه و پمفلت های آموزشی سلامت سالمندان

8.      همکاری و هماهنگی و اقدام لازم جهت معرفی برنامه ، تکریم و بزرگداشت سالمندان درمناسبت های مختلف مانند هفته جهانی بهداشت ؛ روز جهانی خانواده و هفته سالمند.

9.      برنامه ریزی و پیگیری جهت هزینه کرد مطلوب اعتبارات برنامه سالمندان